خانه درباره ما اخبار مقالات تجهیزات آزمایشگاهی استخدام قوانین و مقررات ثبت شکایات تماس با ما
tell071 - 32360095-6
غربالگری و تشخیص بیماری های متابولیک ارثی

آزمایش غربالگری و تشخیص بیماری های متابولیک مادرزادی

MS/MS


بیماری های متابولیک مادرزادی (Inborn Errors of Metabolism) به مجموعه ای از بیماری های ژنتیکی اطلاق می شود که بر اثر آن متابولیسم طبیعی بدن به دلیل نقص در عملکرد طبیعی یک یا چند انزیم، دچار اختلال میشود. بیماری های متابولیک مادرزادی در ابتدای تولد فاقد هر گونه علائم بالینی بوده و نوزادان مبتلا، در ابتدای تولد کاملا سالم به نظر می رسند. پس از مدتی (چندین روز تا چندین هفته) به دلیل تجمع ترکیبات سمی در بافتهای مختلف بدن، علائم بیماری ظاهر می شود که اکثرا علائم غیر اختصاصی شامل خواب آلودگی، بی اشتهایی، استفراغ و تشنج که در نهایت منجر به عقب ماندگی ذهنی و حتی مرگ نوزاد می گردد.

مهمترین عارضه  بیماری متابولیک ارثی صدمه به بافت مغز بوده که موجب عقب ماندگی ذهنی می شود. در صورتی که بیماریهای متابولیک مادرزادی در ابتدای تولد شناسایی شوند (قبل از بروز علائم بیماری) می توان با اتخاذ روشهای درمانی مناسب، از بروز علائم و ایجاد صدمات پیشگیری نمود. با توجه به اینکه نحوه توارث این بیماریها به صورت اتوزوم مغلوب می باشد، بنابراین ممکن است نوزادی در خانواده ای بدون سابقه قبلی متولد شود.

در گذشته غربالگری مجموعه بیماریهای متابولیک مادرزادی بطور همزمان امری بسار مشکل بود و تنها محدودی از این بیماریها مانند فنیل کتونوری PKU قابل تشخیص بود. امروزه با پیدایش سیستم طیف سنج جرمی متوالی(Tandem Mass Spectrometry) یا همان MS/MS، تشخیص همزمان چندین بیماری متابولیک مادرزادی از راه جمع آوری تنها چند قطره خون از کف پاشنه پای نوزاد امکان پذیر است ولیکن استفاده از این سیستم نیاز به صرف هزینه بالا، مهارت خاص و تجربه فراوان دارد.

آزمایش غربالگری بیماریهای متابولیک در بسیاری از کشورهای پیشرفته به یک امر عادی بدل شده ولی در کشور ما بدلیل هزینه های تکنیک MS/MS و عدم آشنایی با آن تنها تعداد محدودی از بیماریهای متابولیک که نیازی به MS/MS ندارند غربالگری می شوند.

در حال حاضر آزمایشگاه فرزانگان با در اختیار داشتن تجهیزات پیشرفته LC-MS/MS و GC-MS کلیه آزمایشات مربوط به غربالگری و تشخیص بیماری های متابولیک ارثی (Second Tier Testing و Confirmation Test) را با کوتاهترین زمان جوابدهی انجام می دهد.

سوالات متداول در زمینه غربالگری:

1.           آیا همه بیماریهای متابولیک ارثی با MS/MS قابل تشخیص هستند؟

2.           آیا بیماریهایی که غربالگری می شوند قابل درمان یا کنترل می باشند؟

3.           میزان شیوع این بیماریها

4.           نتیجه مثبت اولیه

5.           لزوم غربالگری متابولیک